تاریخ انتشار :

 سبوح سرکسیان؛اسقف اعظم ارامنه ایران

هیچ شخصیت دیگری مانند امام علی مورد جریانات افراطی و غیرعادلانه قرار نگرفته

اسقف اعظم ارامنه ضمن برشمردن بخشهایی از سیره امام علی(ع) گفت: شخصیت حضرت علی را باید برتر و فراتر از اندیشه های فرقه گرایانه شیعه و سنی بررسی کرد.

به گزارش رهیافتگان (پایگاه جامع مبلغین و تازه مسلمانان )  سبوح سرکسیان در کنگره بین المللی سیره اهل بیت(ع) با محوریت امام علی(ع) اظهار داشت: جای بسی افتخار و مباهات است که در چنین سمینار مهم بین المللی که به نام یکی از مهم ترین شخصیت ها یعنی حضرت امام علی ابن ابیطالب پسرعم و داماد پیامبر گرامی اسلام می باشد حضور می یابم.

او افزود: بدون تردید آن حضرت شخصیتی بودند که نقش فراوان و بسیار مهمی در صدر اسلام ایفا کردند بنابراین مطالعه دقیق و جدی تاریخ صدر اسلام و نیز بازخوانی آن دوره از تاریخ به روشن تر شدن ابعاد زندگانی و تأثیر امام علی (ع) کمک کرده و زندگانی و سیره آن امام همام از دایره خاص تقدس بخشی ارادتمندان شیعیان خارج می شود زیرا آن امام همام از همان آغاز مسئولیت شان به تمام معنا دلداده و پیرو صدیق پیامبر اسلام بودند و نیز خودشان رهبری بزرگ در تاریخ اسلام به شمار می روند.

اسقف اعظم ارامنه ایران ادامه داد: هر چند که در گذر زمان امام علی (ع) بیشتر به عنوان یک امام شیعی تصویر شدند اما جای خوشبختی است که متفکران معاصر در جهان اسلام اعم از سنی و شیعه به این نتیجه رسیدند که شخصیت امام علی (ع) را باید بسی برتر و والاتر از ملاحظات فرقه گرایانه مورد مطالعه قرار دهند و ابعاد شخصیتی ایشان را باید با شرایط تاریخی زمان خود آن حضرت مورد تأمل و تفکرقرار دهند.

او با بیان اینکه امام علی (ع) در زمان حیات پیامبر نقش پیشاهنگ را ایفا می کردند به برخی از موفقیت های آن امام همام اشاره کرد و ادامه داد: زمانی که پیامبر دست اخوت بین مهاجرین و انصار را مطرح نمودند آن حضرت، امام علی (ع) را به عنوان برادر خود پذیرفتند.

سرکسیان اضافه کرد: نقش بی بدیل ایشان در جنگ هایی که در آن شرکت داشتند جنگ بدر، احد، خندق و خیبر نمونه هایی از موفقیتهای آن حضرت است.

او بیان داشت: این امام علی بودند که هم بت های کعبه را در هم فرو ریختند و هم خانه خدا را آنگونه که نخست ابراهیم نبی بنا کرده بودند دوباره بنا ساخت.

اسقف اعظم ارامنه ادامه داد: امام علی (ع) شخصیتی بودند که پیامبر از او خواست تا سوره توبه را برای اهالی مکه قرائت کند و ایشان هم دین جدید را با قرائت آن سوره با صدای بلند در آنجا اعلام کرد.

او تصریح کرد: درباره آن حضرت بود که پیامبر پس از بازگشت از حجهالوداع در غدیر خم فرمودند «من کنت مولاه فهذا علی مولا».

سرکسیان خاطرنشان کرد: درباره امام علی (ع) بود که پیامبر فرمودند:«انا مدینه العلم و علی بابها». لازم به یادآوری است که در طی زمان سه خلیفه اول امام علی خود را از فعالیت آشکار سیاسی جامعه کنار کشید در عوض ترجیح دادند تا به جمع آوری و تدوین قرآن بپردازند مخصوصا که پس از قتل عثمان که آن حضرت به خلافت رسیدند دوران زمامداری ایشان یادآور دوران پیامبر مکرم اسلام (ص) بود و همین سبب جذب بسیاری از مردم به سوی ایشان شده بود.

او بخش دوم سخنان خود را با عنوان امام علی (ع) به عنوان خلیفه و اصلاح گر آغاز کرد و گفت: دوران کوتاه حکومت امیرالمومنین (ع) با درگیری های داخلی همراه بود آن هم به سبب اشکالات متعدد اجتماعی و اقتصادی در جامعه آن روز. درواقع امیرالمومین وارث فضای نارضایتی باقیمانده از زمان عثمان بود.

اسقف اعظم ارامنه ادامه داد: امام علی در تلاش بودند تا نظم را مستقر کنند و این کار بسیار دشواری بود؛ یکی از محققان درباره دوران زمامداری ایشان اینچنین می گوید:« شرایط هیچ کس به اندازه علی بد و نامناسب نبود، جنگجوی بزرگ، مشاور خردمند و مرد خدا که بسیار به پیامبر نزدیک بود فضای حاکم دوران کوتاه حکومتش تمام جنگ و ناامنی بود اما از میان فتنه و جنگ امام علی به خوبی از عهده مأموریت خود که ثبات بخشیدن به جامعه بر اساس حیات طیبه دینی و اجتماعی اش بود آگاه بودند این مأموریت که وی در گفتار و عمل آن را پیاده نمود از ایشان تأثیرگذارترین شخصیت تاریخ را ساخت».

او بیان داشت: نظام حکومتی ایشان بر پایه مساوات و عدالت اجتماعی بود وی مخالف برنامه های عمر در توزیع غنائم و درآمد حاصل از شهرهای فتح شده بود، نخستین اقدام علی(ع) تمرکز بر ایجاد وفاق و یکپارچگی حکومت امت بود.

سرکسیان ادامه داد: امام علی نهایت سعی خود را برای بهترین شیوه زمامداری در امپراطوری اسلامی آن روز به کار برد. او فرمانداران درستکار و متقی را به جای افراد غیرشرافتمند گمارد. زمین های حکومتی که در دوران قبل از سوی آنانی که پیش از این بودند مصادره شده بود را به حکومت بازگرداند اما مهم ترین پدیده ها در حکومت ایشان، مساوات و عدالت در توزیع بیت المال در میان شهروندانش بود، این مساوات زمینه اعتقاد به اصل اخوت و برادری و محبت را در میان مردمانش ایجاد کرد.

او با ذکر این مطلب که یکی از مهم ترین نکات در فلسفه اجتماعی امام علی(ع) اعتقاد ایشان به مشارکت همه افراد جامعه و بهره مندی از ثروت بود، اظهار کرد: از دیدگاه امام علی عدالت اجتماعی تنها زمانی محقق می شود که فهم و علاقه متقابل میان حاکم و افراد تحت حکومت وی برقرار باشد یعنی زمانی که حاکم و افراد تحت حکومت وظایف خود را با  صداقت و درستی انجام دهند تا اینکه زمانی برسد حقیقت و تقوا در جامعه فراگیر شود.

اسقف اعظم ارامنه ادامه داد: هدف امام علی(ع) ایجاد جامعه ای جدید بود؛ بدون تردید معرفی اصول توزیع یکسان ثروت در جامعه تازه متولد شده آن روز اسلام دیدگاهی انقلابی به شمار می رفت و این امر برای ایشان بسیار پرهزینه بود یقینا ایشان اولین خلیفه ای هستند که قهرمان استفاده از عدالت اجتماعی برای ابدی ساختن ایدئولوژی انقلابی می باشند.

او ادامه داد: نامه های زیادی از امام علی(ع) وجود دارد که در آنها ایشان به فرمانداران خود از توزیع ثروت صحبت می کند «این سفارش بنده خدا علی ابن ابیطالب است» این نامه تعلیم می دهد که چگونه اموالش برای رضایت خداوند خرج شود تا به سبب آن خداوند نظری فرماید و وی به بهشت خدا نائل شود.

سرکسیان به نامه ای از امام علی(ع) اشاره کرد و افزود: در نامه ی دیگری ایشان سفارش خاص درباره حق فقرا، یتیمان و افراد مسن می کند برای اینکه آنان نه از حامیانی برخوردارند نه از منابع مالی بهره مند می شوند، ایشان می نویسند:« از خدا در خصوص حق آنان و رفتار خودت نسبت به آنان بترس. آنان ضعیف هستند بدانید که تو وظیفه داری به فکر آنانی باشی که به تو دسترسی ندارند و جامعه نیز با آنان نامهربانی می کند تو باید برای آنان منبع آسایش، علاقه و احترام باشی».

اسقف اعظم ارامنه بیان کرد: نکته دیگری که امام علی فرمانداران خود را از توسل به تنبیه کردن و مجازات همراه با نفرت باز می داشتند آن حضرت می فرمایند:« مردمان عادی فقیر هستند و همانایی که ظاهرا بخش های غیرمهم جامعه شما هستند اساس اسلام را تشکیل می دهند با آنان مهربان باشید و اهتمام و همدلی آنان را به دست آورید».

او افزود: این امام و اصلاح گر اجتماعی بزرگ اینگونه عمل می کرد تا اندیشه اجتماعی خود را برای ایجاد آن جامعه آرمانی به کار گیرد اما اصلاحات مورد نظر وی به طور کلی از سوی قریش و به طور خاص از سوی بنی امینه مورد اقبال واقع نشد و نهایتا در مسجد کوفه مورد حمله یکی از خوارج قرار گرفت و بدین سان زندگی باعظمت و پرافتخار وی در هنگامی که ایشان مشغول عبادت خداوند در حال سجده بودند در سال ۶۶۱ میلادی به پایان رسید.

سرکسیان به تأثیر امام علی(ع) در گذشته و حال اشاره کرد و گفت: شخصیت امام علی را باید برتر از اندیشه های فرقه گرایانه شیعه و سنی بررسی کرد بلکه باید آن جنبه ها را در فضای تاریخی زمان خودش مورد مطالعه قرار داد.

او ابراز کرد: بدون تردید بازیابی در تاریخ اندیشه ها و شخصیت های بزرگ نشان از تغییر اساسی در نگرش های مردم نسبت به تاریخ است به جز چند مورد استثناء تا همین زمان اخیر تاریخ اسلام شدیدا از تفکیک سنی در مقابل شیعی متأثر بود حقایق کتمان می شدند برخی از پدیده ها به طور غیرقابل تشخیصی دستکاری می شدند و همواره سخن از تمجید کردن فراوان از یک نفر بود و گاهی هم یک نفر را به عنوان فردی عادی تصویر می کردند.

اسقف اعظم ارامنه گفت: تاریخ اولیه نشان می دهد که هیچ شخصیت دیگری مانند امام علی مورد جریانات افراطی و غیرعادلانه قرار نگرفته بود؛ دوران بنی امیه دوران بدبینی نسبت به بنی هاشم و به خصوص امام علی بود بیشترین تاریخ های خصم آلود بنی امیه نسبت به امام علی (ع) هنوز کشف نشدند و از سوی دیگر فشارهای وارد از بنی امیه نسبت به شیعیان و دشمنی شان نسبت به امام علی همچنان وجود دارد.

او ادامه داد: صوفیان که بیشترشان هم سنی بودند البته تنها به صورت میانه رو و مخفیانه می توانستند از محسنات امام علی صحبت کنند، کشف دوباره شخصیت امام علی در دوران جدید از راه نگرش های عقلانی و انسان مدارانه بود.

سرکسیان گفت: محمد عبدو متفکر بزرگ مصری یکی از این رهبران اصلاح گرا بود که نماد تجدید حیات عقلانی به سمت امام علی را نشان می دهد وی اولین عارف سنی بود که به تجدید چاپ نهج البلاغه همت گمارد. عبدو این نامه های امام علی را برای تجدید حیات تعلیم و تربیت در مصر ضروری و اجباری می دانست؛ وی در مقدمه خود در این نامه هایش می نویسد «این کتاب حقایق و حقوقی که در مقابل ما می باشد را نشان می دهد و ما را از اشتباهات آگاه می کند این کتاب عالی ترین سطح سیاست را آموزش می دهد و ما را نسبت به پذیرش حقایق آماده می کند هر کسی که این کتاب را بخواند به دین حقیقی خداوند راهنمایی می شود».

اسقف اعظم ارامنه بیان داشت: کلام طه حسین، خطیب، استاد و مورخ مصری مهم است. کتاب وی درباره عثمان و علی نه تنها موجی ایجاد کرد بلکه از وی خواسته شد تا بازنگاری تاریخ را آغاز کند؛ بیشتر اعتقاداتی که در زمان ما از عثمان می شود مدیون همین کتاب طه حسین و ارزیابی بی پرده وی از آن دوران است.

او ادامه داد: از نظر طه حسین اگر امام علی شکست خورد به دلیل ضعف شخصیتی و شخصی اش نبود بلکه به خاطر کاستی های نهاد خلافت بود و اگر هم امیدی به بهبود نهاد خلافت می توانست وجود داشته باشد این امید به زودی از بین نرفت زیرا اندکی بعد به تابعی از منابع شخصی هوس قدرت به دست گرفتن و تضاد طبقاتی تبدیل شد.

سرکسیان عنوان کرد: محمد عماره در کتابش که به بررسی اندیشه اجتماعی امام علی می پردازد بر همان راه طه حسین گام برداشته و سعی در ارائه  تصویر تاریخی از امام علی دارد؛ عماره به زبانی موجد و روشن صحبت می کند و تأکید بر عدالت اجتماعی و اقتصادی در زندگانی و سیره امام علی را مورد بررسی قرار می دهد.

او اضافه کرد: عماره در مطالعات خود همگان را به رهیافتی نوین از تاریخ فرا می خواند زیرا ارزیابی مجدد از تاریخ یعنی ارزیابی مجدد از وضعیت معاصر این شخصیت تاریخ معلمی بزرگ است و همه ما شاگردان تاریخ مان هستیم.

اسقف اعظم ارامنه گفت: قضاوت مردم و تاریخ هر چه که باشد یک نکته بسیار روشن است امام علی ابن ابیطالب همواره به مثابه ستاره ای درخشان در تاریخ می ماند که روشنگر همه آنانی خواهد بود که می توانند به صدایی که از تاریخ برمی خیزد گوش دل فرا دهند.

منبع: شفقنا

اشتراک گذاری :


آخرین اخبار