به گزارش رهیافتگان (پایگاه جامع مبلغین و تازه مسلمانان ) پس از جنگ جهانی دوم تعداد زیادی از مسلمان ترک تبار به همراه مسلمانانی از منطقه بالکان، به آلمان مهاجرت کردند.
بسیاری از مسلمانان در دهه ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی به آلمان مهاجرت کردند تا به عنوان بخشی از نیروی کار آن کشور مشغول فعالیت شوند. اغلب؛ این افراد با عنوان «کارگران میهمان» شناخته می شدند و انتظار آن بود که روزی به کشورهای خود بازگردند. اما مدتی پیش از پایان دهه ۱۹۹۰ آلمان کشورش را به عنوان کشوری مهاجرپذیر مطرح کرد.
جمعیت فعلی مسلمانان آلمان حدود ۴,۷ میلیون نفر است. دو سوم مسلمانان این کشور را ترک تبارها تشکیل میدهند که نیمی از آنها تابعیت آلمانی دارند و یک سوم شان در آلمان متولد شدهاند. پس از ترکها، بوسنیاییها دومین جمعیت مسلمانان این کشور را تشکیل میدهند و ایرانیها، مراکشیها، افغانیها، لبنانیها، پاکستانیها، سوریها، تونسیها، الجزایریها، اندونزیاییها و عربهای عمان در رده های بعدی قرار دارند.
در حال حاضر مسلمانان پس از مسیحیان دومین گروه دینی آلمان را تشکیل می دهند و تحقیقات اخیر نشان میدهد شمار مسلمانان در این کشور رو به افزایش است.
موسسه تحقیقاتی «برتلزمان» آلمان براساس پژوهش های اخیر خود در خصوص وضعیت اشتغال مهاجران مسلمان در این کشور گزارشی را منتشر کرده است.
بر اساس این گزارش، محققان موسسه برتلزمان براین باورند که مهاجران مسلمان در آلمان نسبت به کشورهای سوئیس، اتریش، فرانسه و انگلیس در مدت زمان کوتاهتری می توانند شغل پیدا کنند.
محققان این موسسه با بیش از ده هزار نفر از مسلمانانی که در اروپا متولد شدهاند یا پیش از سال ۲۰۱۰ به آنجا مهاجرت کردهاند گفتگو کردند. البته در این مصاحبهها میلیونها نفر از کسانی که درپی بحران سیاسی اخیر از سوریه و خاورمیانه به اروپا مهاجرت کردهاند، شرکت نداشتند.
به گفته محققان، در حال حاضر ۶۰ درصد از مهاجران مسلمان کار تمام وقت دارند و ۲۰ درصد دیگر به صورت پارهوقت مشغول فعالیت هستند. این برآورد مشابه نرخ اشتغال آلمانیهای بومی و بالاتر از نرخ اشتغال مسلمانان در دیگر کشورهای اروپای غربی است که این امر احتمالا بخاطر رشد سریع اقتصاد آلمان بوده است.
«استفان ووپل»، کارشناس ارتباطات اجتماعی در موسسه برتلزمان اخیراً در گفتگو با شبکه خبری «دویچه وله» اعلام کرد: مقایسههای بینالمللی نشان میدهد که وابستگیهای دینی عامل تعیین کنندهای در به دست آوردن فرصتهای شغلی در آلمان نیست، بلکه وضعیت و چارچوب اقتصادی در این امر تعیینکننده است.
با این حال مهاجران مسلمان، زمانی که شغل مناسبی پیدا می کنند، در مقایسه با همتایان آلمانیشان دستمزد کمتری دریافت میکنند.
همچنین انتقادات علیه کار مسلمانان و سایر مهاجران در زمانی که خود آلمانیها با معضل بیکاری نسبی روبرو هستند، رو به گسترش است.
منتقدان براساس جدیدترین آمار ارائه شده از سوی آژانس فدرال اشتغال آلمان می گویند: در حال حاضر، تقریبا نیمی از افراد آماده به کار فاقدِ شغل از مهاجران هستند.
گزارش موسسه برتلزمان همچنین نشان می دهد ۷۳ درصد از کودکان مهاجران مسلمان که در آلمان متولد شدهاند اکنون به عنوان زبان اول شان، آلمانی صحبت میکنند.
در زمینه آموزش و پروش وضعیت مطلوب به نظر نمیرسد. تحقیقات نشان میدهد ۳۶ درصد از جوانان مسلمان در آلمان ترک تحصیل میکنند. این آمار در فرانسه بسیار پایین تر و در حدود ۱۱ درصد است.
«جنی برگلاند» استاد دانشگاه و کارشناس مطالعات اسلامی در سوئد در گزارشی که به سفارش اندیشکده بروکینگز آمریکا تهیه کرده به بررسی وضعیت تدریس علوم اسلامی در اروپا و آمریکا پرداخته است. یکی از کشورهای مورد بررسی در این گزارش آلمان است.
آلمان از ۱۶ ایالت تشکیل شده است که هرکدام از آنها مسئولیتی جداگانه در امر آموزش و پرورش دارند که این امر تاثیر قابل ملاحظهای بر دسترس پذیر نمودن آموزش های اسلامی برای عموم دارد.
براساس گزارش برگلاند، دولت آلمان با وجود آنکه دولتی سکولار است اما نگرشی حمایتی نسبت به دین و مسائل مرتبط با آن دارد. چنانچه انجمنهای دینی مطابق قوانین عمومی آلمان ایجاد شده باشند دولت میتواند با آن انجمنها همکاری داشته باشد.
برای رسیدن به بالاترین سطح همکاری، انجمن دینی باید نشان دهد که دارای منابع مالی کافی و حداقل ۳۰ سال سابقه فعالیت در آلمان است. با آن که برخی از جوامع مسلمانی که در آلمان وجود دارند بیش از ۳۰ سال در آن کشور زندگی کردهاند، نسل اول مهاجران مسلمان، انجمنهایی که ملزومات اشاره شده را داشته باشند را تاسیس نکردهاند، چراکه همانطور که ذکر شد، اغلب به آنها به چشم کارگران میهمان نگریسته میشد که سرانجام به کشورهایشان باز میگردند.
مطابق با الزامات یاد شده، تنها انجمنهای اسلامی به عنوان جوامع رسمی دینی شناخته می شوند که بتوانند با دولت همکاری داشته باشند. تاکنون تنها دو انجمن اسلامی واجد شرایط بودهاند.
دولت آلمان در چهار مرکز دانشگاهی دورههای مطالعات اسلامی برگزار میکند و ۶۷ معلم در این مراکز آموزش می بینند.
در ایالت هامبورگ دورههای آموزشی اسلامی خاصی به وجود آمده است که از همه جوامع گوناگون مذهبی برای شرکت در این دورهها دعوت میشود.
برپایی دورههای مطالعات اسلامی بنا به پیشنهاد کنفرانس اسلامی که در سال ۲۰۰۶ در آلمان برگزار شد توسط وزارت کشور به منظور تقویت همبستگی و یکپارچگی اجتماعی و جلوگیری از افراطگرایی مطرح شد.
معلمان زن مسلمان مجاز به استفاده از روسری در مدارس نیستند، به استثنای بعضی از ایالتها که فقط معلمان دروس اسلامی میتوانند روسری بپوشند. اکثر دانشجویانی که در رشته الهیات اسلامی در آلمان تحصیل میکنند. زنانی هستند که اغلب شان از روسروی استفاده میکنند. در حالی که بسیاری از فارغالتحصیلان علاقمند به تدریس مطالعات اسلامی در مدارس هستند ممکن است نتوانند به علاقه شان دست پیدا کنند مگر اینکه دولت آلمان ممنوعیت استفاده از روسری در مدارس دولتی را لغو کند/.
مریم سدهی
منبع: حوزه نیوز